De Kruisverheffing
Sint Helena was de moeder van Constantijn de Grote, de eerste Romeinse keizer die het christendom aanhing. Zij zocht voor lange tijd naar de resten van het Ware Kruis, het kruis van Jezus. Enkele eeuwen later roofden de Perzen de ruisrelieken. Toen de Romeinse (Byzantijnse) keizer Heraclius ze enkele jaren weer terug wist te veroveren, droeg hij ze zelf plechtig de Calvarieberg op. Deze gebeurtenis kreeg een vaste plaats in het kerkelijk jaar als het Feest van de Kruisverheffing. Op de miniatuur is de liturgische viering van de Kruisverheffing afgebeeld.
Op de afbeeldingen zijn niet alle details geheel helder. Links knielt een keizer, keizer Constantijn de Grote of Keizer Heraclius. De vrouw achter hem is Sint Helena of keizerin Martina. Op het altaarstaat een rijk versierd kruis, geschilderd naar het slangenkruis (het serpent is de overwonnen duivel) dat in de huiskapel van de Hertog van Berry in Bourges werd bewaard.
Op de afbeelding: Dit is een van de eerste afbeeldingen sinds de oudheid waarbij zwarte mensen een prominente en niet ondergeschikte plaats innemen. Geknield rechts zitten drie donkere monniken en links keizerin Helena en haar zoon Constantijn de Grote. Helena zou in de laat-Romeinse tijd het ware kruis van Christus in Palestina hebben gevonden en meegenomen naar de nieuwe hoofdstad Constantinopel. Ook kan het zijn dat het koningin Sheba betreft in gezelschap van koning Salomon. Wat dan weer wijst op de legende dat het hout van het kruis van Christus al eeuwen eerder werd aanbeden in de tempel van Jeruzalem en afkomstig was van de boom der wijsheid, waarvan Eva in het paradijs de verboden vrucht had geplukt. Hoe dan ook, het blijft een afbeelding met een ingewikkelde en duistere symboliek.